Ceratostigma
Plumbaginaceae
+32 52 33 73 15
Jan Spruyt-Van der Jeugd bvba
Mostenveld 30
9255 Buggenhout
België
Plumbaginaceae
Momenteel nog mooi in de border dankzij een rood-paarse herfstverkleuring, is de plant Ceratostigma of Loodkruid.
Ceratostigma is een geslacht uit de Plumbaginaceae, de strandkruidfamilie.
Deze familie is kosmopolitisch en komt dus verspreid over de hele wereld voor, maar vaak op plaatsen met zoute bodems aan kustgebieden of zandsteppe. Andere geslachten uit deze familie zijn ondermeer Armeria en Limonium.
Ceratostigma telt 8 soorten van vaste planten of (dwerg)struiken. Niet alle soorten zijn winterhard in ons klimaat, maar C. plumbaginoides en C. willmottianum zullen het wel goed doen, mits rekening wordt gehouden met standplaats en tips naar winter toe (zie verder).
De planten worden vooral gezet omdat ze zo lang veel te bieden hebben: het begint in lente en zomer met de frisgroene, bodembedekkende bladeren. Nadien verschijnen de gentiaankleurige bloemen die tot de vorst bloeien en in de herfst zal de opvallende rood-paarse verkleuring het geheel compleet maken.
De plant wordt al eens verward met Plumbago of loodplant (‘plumbaginoides’ betekent letterlijk ‘lijkend op Plumbago’).
Plumbago is echter een geslacht van 15 soorten, eerder struiken en klimplanten, voor de vorstvrije tuin.
De bloemstengels zijn slank en dragen de alternerende bladeren die fris- tot donkergroen zijn, ovaal tot omgekeerd eirond en vaak ook lichtjes behaard.
Ceratostigma plumbaginoides met nog groene en reeds verkleurde bladeren. Foto genomen 20/11/2019.
De fijne blauwe bloemetjes hebben elk vijf kroonblaadjes, de knop is rood.
Deze bloemetjes staan in samengestelde bloeiwijze bij elkaar en starten in augustus om te eindigen rond november.
Na de bloemen verschijnt een kleine kokervrucht die telkens 1 zaad draagt.
De natuurlijke biotoop voor deze planten: bergstreken in centraal China, Zuidoost Azië en Noordoost tot tropisch Afrika.
De blauwe bloemen (1) staan samen in een bloeiwijze bij elkaar. De knop (2) is rood.
De meest winterharde soort is Ceratostigma plumbaginoides. De soortnaam dankt de plant aan zijn gelijkenis met Plumbago maar Ceratostigma is sterker.
De plant heeft ondergrondse rhizomen waarmee hij zich langzaam verspreidt. De plant kan 30-35cm hoog worden. De mooie slanke stengels (vaak met een houtige basis) dragen de lichtgroene bladeren en blauwe bloemen.
Deze soort is uitstekend geschikt voor drogere ondergronden en houdt van een zonnig plekje mits lichte schaduw in de namiddag.
De plant verdraagt tot -20°C en groeit van nature in West-China en Tibet, maar komt verwilderd ook al voor in Noordwest Frankrijk en Noordwest Italië.
Ceratostigma plumbaginoides.
Ceratostigma willmottianum of Chinees loodkruid wordt makkelijk 80cm hoog en is een kruising tussen C. plumbaginoides en C. griffithii. Deze hybride soort is niet bestand tegen even lage temperaturen als de vorige (-10°C) dus kan ook best wat afgedekt worden in de winter. De plant groeit eerder als een dwergstruik met houtige delen, maar sterft meestal volledig af tot de grond. Dit kan geen kwaad want het zijn de nieuwe scheuten die de bloemen dragen. Jonge scheuten zijn lilakleurig.
C. willmottianum.
Volle zon of halfschaduw, altijd op een lichte bodem die vocht ophoudt maar goed draineert, is de beste standplaats. Scherm planten altijd af van sterke, uitdrogende wind en zet de planten nooit op waterzieke gronden.
De plant kan heel droog staan en groeit gezien zijn natuurlijke biotoop ook graag op stenige ondergronden. De foto hieronder toont een plant in berggrind. Als de plant op het zuiden staat, wordt lichte halfschaduw in de namiddag geapprecieerd.
Omdat Ceratostigma bloeit op de nieuwe scheuten, kan je dus best de bloemstelen na de winter terug knippen.
Scheuren gebeurt in de lente.
Ceratostigma is perfect gelukkig in volledig stenige ondergrond. Foto genomen 20/11/2019.
Ceratostigma heeft een erg dicht rhizomenstelsel. Hierdoor worden ze ook gebruikt om erosie tegen te gaan op schrale, losse bodems.
Ceratostigma kan je het best aanplanten in de lente, dan is hij sterk genoeg om een eventueel zeer natte en koude winter te doorstaan.
Heb je nog onderbeplanting nodig voor heesters in de rotstuin? Dan is Ceratostigma de ideale keuze. Ook aan de voet van een muurtje, bij Cotoneaster of Cypressen (Cupressus) komt deze plant goed tot zijn recht.
De plant is vrij goed bestand tegen zout.
Net als Plumbago bevat Ceratostigma de kleurstof plumbagine. Deze stof heeft een sterke geur en maakt bovendien hardnekkige vlekken. In mei 2018 heeft Jan Spruyt na het scheuren van de planten grote vlekken op zijn handen gekregen van de plant. Deze vlekken kreeg hij er met niets af, en zijn er in enkele weken moeten afslijten. Voorzichtig dus als je met deze plant aan de slag gaat zonder handschoenen, je bent gewaarschuwd…
De zwarte vlekken op Jans hand na het scheuren van Ceratostigma moesten er af slijten. Foto genomen mei 2018.
©
Alle foto’s afkomstig van kwekerij Jan Spruyt – Van der Jeugd, tenzij anders vermeld.