Veronicastrum

Plantaginaceae

Beschrijving

Deze maand bespreken we Veronicastrum. Dit grote broertje van de bekende Veronica (ereprijs) heeft vele kwaliteiten die de plant tot een gevestigde waarde in de tuin zullen maken. Zo zijn ze sierlijk opgaand en hebben ze fijne bloemtrossen in kleuren variërend van wit tot paars.

Het woord Veronicastrum komt van het geslacht ‘Veronica’ en het achtervoegsel ‘aster’.
De twee geslachten lijken op elkaar, maar zijn toch wel duidelijk verschillend. Dit is vooral aan de hoogte en bloeiwijze te zien. Veronicastrum is ook wel wat steviger en sterker.

Vroeger behoorde het geslacht tot de Scrophulariaceae, maar nu wordt het ingedeeld onder de Plantaginaceae (weegbreefamilie) net als Chelone, Digitalis, Penstemon en ook Veronica.

Veronicastrum is een cool-season plant, het geslacht telt een 10-tal soorten waarvan de meeste zich uitstrekken van de Himalaya tot Japan.
Er is 1 soort inheems in Noord-Amerika, enkel deze verkopen wij: Veronicastrum virginicum. De soortnaam verwijst naar zijn natuurlijke verspreidingsgebied Virginia. De plant is op vele plekken in het oosten van Noord-Amerika terug te vinden, van Maine in het noorden aan de grens met Canada, tot Florida in het zuiden.
De planten groeien er van nature in natte of vochtige prairies, langs woodland en licht beboste zones.

Veronicastrum ‘Fascination’ hier in de hooggrasprairie van Jan Spruyt. Foto genomen zomer 2018.

Een volwassen Veronicastrum kan 200cm bereiken en een breedte van 50cm hebben.
De stengels zijn haarloos en meestal niet vertakt. Hier staan de gezaagde bladeren met korte steel in kransen rondom, meestal met 3 tot 9 blaadjes bij elkaar.

De bladeren zijn scherp gezaagd en staan in een cirkel rond de steel. Bij deze cultivar; V. virginicum ‘Erika’, zijn de stelen donkerkleurig. Foto genomen 20/06/19.

De bloemen staan samen in zeer fijne, aarachtige trossen. Het geheel van alle trossen bij elkaar lijkt wat op een kandelaar. De bloeiwijze is te zien van midden juni tot augustus.

Deze eigen selectie, Veronicastrum virginicum JS® ‘Miss World’ is nog niet verkrijgbaar, maar zal wellicht vanaf herfst 2020 te koop zijn. De kransen van deze cultivar zijn meestal mooi compleet en tonen de kandelaar-achtige vorm.

Zowel de mooie herfstverkleuring van het blad als de attractieve zaadhoofden zijn een echte meerwaarde in herfst en winter.

Veronicastrum staat in de late herfst nog prachtig overeind, de bloemhoofden verdrogen en behouden de hele winter hun vorm. Foto genomen in de tuin van Jan Spruyt, herfst 2018.

Voor Veronicastrum zijn wintertooi krijgt, verkleurt de plant. De geeltinten van V. virginicum ‘Fascination’ vormen hier vooraan links een mooie kadrering voor de foto. Foto genomen in de tuin van Jan Spruyt, herfst 2018.

We hebben momenteel 9 cultivars in ons assortiment, en we bespreken ook nog een eigen selectie die normaal in 2020 het assortiment zal verrijken.

Veronicastrum virginicum ‘Album’ kwam zeer goed uit de test van Staudensichtung (een samenwerking tussen Weihenstephaner Gärten en Hogeschool Weihenstephan-Triesdorf).
Mooi rechtopgaand, tot 150cm en met witte bloeiwijze is deze soort mooi achteraan de border als structuurvormer.

Veronicastrum virginicum ‘Album’: statig en mooi rechtopgaand.

Veronicastrum virginicum ‘Apollo’ is een cultivar met donker lilakleurige bloemen en heeft een nogal bossige habitus met veel blad.
‘Apollo’ wordt 140cm , het blad verkleurt reeds vroeg op het seizoen geel.

De cultivar ‘Cupid’ is een mooi ras voor de kleinere tuin, of vooraan in een midden – of hooggrasprairie want hij wordt maar 100cm.
Er zijn vele zijtrossen die goed gevuld zijn. Mooie donkerpaarse kleur.

Veronicastrum virginicum ‘Cupid’ in onze proeftuinen, met op de onderste foto Erigeron ‘Dominator’ erbij.

Veronicastrum virginicum ‘Diana’  is een cultivar van Ernst Pagels (kennen we van ondermeer Salvia nemerosa 'Ostfriesland', Rodgersia `Die Anmutige´ en Miscanthus sinensis `Malepartus´).
We hoeven dus niet te vertellen dat dit een mooie en stevige cultivar is, eigenlijk de mooiste witte.
Wordt makkelijk 100cm of hoger, maar groeit wel wat trager.

De nog gesloten bloemetjes op de fijne trossen van V. virginicum ‘Diana’.

Ook V. virginicum ‘Erika’ is de moeite waard. Van donker naar bleekroze bloemen en zowel de stengels als het jonge blad zijn donker van kleur. 'Erika' heeft goede punten gescoord in de test van Staudensichtung.

V. virginicum ‘Erika’

Een speciaal ras is Veronicastrum virginicum ‘Fascination’, die werd ontdekt in een van de tuinen van Ton ter Linden  (wordt gezien als een van de grondleggers van de zogenaamde ‘Dutch Wave’).
De cultivar bereikt 160cm en heeft lilakleurige bloeiwijzen.
Wij denken dat de rasnaam een verwijzing is naar ‘fasciation’ of in het nederlands ‘fasciatie’.
Deze term, ook wel gekend onder synoniemen ‘bandvorming’ of ‘cristaatvorming’, verwijst naar de vervormingen die bij dit ras optreden bij de bloeiwijze.
Bij fasciatie ontstaat er een vervorming van het weefsel. De eindmeristemen groeien niet uit tot cilindervormig weefsel maar langwerpig weefsel, waardoor bandvormige bloemen, bladeren, stengels,… ontstaan.
De oorzaak kan genetisch, hormonaal, viraal of bacterieel zijn. Ook vorst zou het apicaal meristeem kunnen aanzetten tot deze vervormingen.
Fasciatie is bij andere rassen van Veronicastrum (o.a. ‘Cupid’) ook op te merken, maar komt echt frequent voor bij ‘Fascination’.

Met de jaren durft dit ras meer gaan omvallen, maar de techniek ‘Chelsea Chop’ (zie verder) kan hier een oplossing bieden.

Cristaatvorming bij de bloemen van Veronicastrum virginicum ‘Fascination’.

Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’ is door Ernst Pagels in ’98 geïntroduceerd. De plant kreeg de RHS Award of Garden Merit en dit is niet verwonderlijk: ondanks zijn hoogte van 200cm, blijft hij mooi stevig. Bleek lavendelkleurige bloeiwijzen maken het af.

Veronicastrum virginicum ‘Lavendelturm’, ideaal achterin de border. Ook hier is wat fasciatie te zien.

Tot slot hebben we nog de roze ‘Pink Glow’ van 130cm en ‘Red Arrows’.
Deze laatste zou wel beter ‘Purple Arrows’ geheten hebben, daar dit zijn werkelijke kleur is. Deze bereikt 130cm.

Normaal gezien zullen we in de herfst van 2020 een nieuwe selectie op de markt brengen in het assortiment van Veronicastrum: JS® ‘Miss World’.
Dit ras heeft een wondermooie roze bloeiwijze met heel fijne vertakkingen en mooi gevulde bloemen.
Een lage selectie bovendien, die rond 120cm blijft.

Hieronder alvast enkele foto’s van deze nieuwigheid, waarop het dus nog eventjes wachten is.

Verzorging en standplaats

Plaats Veronicastrum liefst op een vochtige standplaats, zon tot lichte schaduw zijn ideaal.
De plant kan jaren ongemoeid in de border blijven staan, maar als je hem er graag eens uit haalt om te scheuren (en te verkleinen), kan dit zonder al te veel moeite. De plant laat zich makkelijk herplanten.

De planten blijven mooi op hun plaats en spreiden niet verder uit met rhizomen of uitlopers.

Vermeerderen kan door delen of stekken.

Chelsea-Chop kan je op deze planten goed toepassen: rond het midden van mei top je de planten, dan worden deze niet zo hoog, maar vertakken ze meer en zullen ze ook meer bloemen geven.

Tips en weetjes

De Engelse naam ‘Culver’s Root’ komt van een zekere Dr. Culver. Hij gebruikte de bittere wortels van de plant in de 18^e eeuw als laxeermiddel.

Omdat Veronicastrum groot en rechtop groeit, is hij ideaal om te gebruiken samen met hogere grassen zoals Panicum.

Veronicastrum is een fantastische bijen- en vlinderplant.

De plant houdt mooi zijn vorm in de winter, en kan dus zeker als structuurplant gezien worden.

Veronicastrum in de winter, ook dan stelt hij niet teleur.

Assortiment

Bronnen

©

Alle foto’s afkomstig van kwekerij Jan Spruyt – Van der Jeugd, tenzij anders vermeld.