Polygonatum
Asparagaceae
+32 52 33 73 15
Jan Spruyt-Van der Jeugd bvba
Mostenveld 30
9255 Buggenhout
België
Asparagaceae
Deze maand bespreken we het geslacht Polygonatum of Salomonszegel. De plant is graag gezien: een gracieuze groeiwijze, mooi hangende bloemen in tros en bovendien erg sterk. Om het plaatje compleet te maken, komt er nog een mooie gele herfstverkleuring bij.
Polygonatum behoort tot de Asparagaceae, een familie uit de monocotylen of eenzaadlobbigen. Net als Anthericum, Hosta, Convallaria en andere familieleden, heeft Polygonatum ook een parallelnervig blad.
Het geslacht telt meer dan 50 soorten, die voorkomen in Amerika, Europa en Azië. Vooral in Azië komen vele soorten voor. Polygonatum is afgeleid van het Griekse ‘polys’ (veel) en 'gonu' (knoop) waarmee naar de vele verdikkingen op de wortelstok wordt verwezen. De Nederlandse naam Salomonszegel heeft ook een link naar de wortelstok: wanneer de stengel in de winter af valt, blijft een litteken op de wortelstok achter. Door de vele vaatbundels in deze wortelstok, lijkt het litteken op een zegel zoals vroeger werd gebruikt om brieven te sluiten.
De wortelstok groeit horizontaal. Hieruit ontwikkelen zich de stengels die opgaand maar vaak ook gebogen zijn. De bladstand is alternerend, de bladeren zijn wasachtig en elliptisch tot lineair. De bloemen (ook wasachtig en heel lichtjes geurend) zijn wit-groen en staan meestal in trosjes in de bladoksel. Na de bloei volgt dan de vruchtvorming, dit zijn meestal donkerblauwe of zwarte besjes die meerdere zaden bevatten. Polygonatum bevat saponinen en flavonoïden en is dus giftig. De besjes zijn voor de mens niet eetbaar (al smaken ze erg zoet).
In detail zie je hier het parallelnervig blad met de wit-groene bloemetjes die in trosjes hangen.
De favoriete plaats voor Polygonatum is woodland met een voldoende humusrijke bodem. De soorten in ons assortiment kunnen makkelijk tot -15°C (P. multiflorum, odoratum en verticillatum zelfs tot -20°C).
Enkel Polygonatum falcatum kan je best een dikke afdeklaag geven wanneer de temperatuur onder -6°C gaat.
Wij hebben volgende planten in ons assortiment:
Polygonatum commutatum (=biflorum) is een soort die vrij hoog kan worden, makkelijk 100cm. De onderzijde van het langwerpige blad heeft een ietwat blauwige schijn en de bloemen zijn gegroepeerd per 1 tot 4.
Polygonatum commutatum, blad en bloem.
Polygonatum falcatum ‘Variegatum’ is een soort uit Japan en Korea. Het meest opvallende kenmerk aan deze plant is de witte bladrand. De stengel is bruin-rood. De totale hoogte van de plant is 60cm.
Polygonatum falcatum ‘Variegatum’
Polygonatum humile is de laagste soort in ons assortiment. Met zijn 15cm kan hij gebruikt worden als bodembedekker tussen hogere varens. De bloemetjes staan meestal alleen in de bladoksel. Deze soort is gevoeliger voor slakken dan de andere soorten. Omwille van de beperkte hoogte kunnen deze goed aan het sappige blad.
Polygonatum humile met bloemen die alleen staan.
Polygonatum hybridum (x) ‘Weihenstephan’ is een kruising tussen P. multiflorum en P. odoratum.
Het is een makkelijke soort die geen vruchten vormt daar ze steriel is
Polygonatum hybridum (x) ‘Weihenstephan’
Polygonatum multiflorum, Gewone Salomonszegel of Veelbloemige Salomonszegel wordt 90cm hoog en heeft een elliptisch blad. Meestal zitten er 2 tot 5 bloemen gegroepeerd.
Polygonatum odoratum of Welriekende Salomonszegel heeft een hoekige stengel, een lichtgroen blad en wordt 50cm hoog.
Tot slot is er nog een buitenbeentje: Polygonatum verticillatum ‘Giant One’. Deze soort wordt Kranssalomonszegel genoemd en dit is makkelijk te verklaren want de stengel groeit rechtopgaand, hierrond staan de lange smalle bladeren kransstandig.
De bloemen staan in de bladoksel in een krans rond de stengel en hangen wanneer ze bloeien. De bessen zijn roodpaars.
Polygonatum verticillatum ‘Giant One’: fijne lange bladeren staan in een krans rondom de stengel.
Een voedselrijke en vochthoudende bodem in de halfschaduw of schaduw is de lievelingsplek van Polygonatum.
Toch groeit Polygonatum commutatum bij ons in de borders al jaren heel goed op een zonnige en eerder droge plaats. Het feit dat ze vrij droogte resistent blijken te zijn, kan wellicht door de stevige wortelstok verklaard worden.
Polygonatum kan gescheurd worden in lente of herfst.
Een close-up van Polygonatum commutatum in onze border met op de achtergrond Smyrnium perfoliatum. Foto genomen 24/04/2019.
Polygonatum kan je gebruiken als snijbloem.
De zetmeelrijke wortelstokken van P. commutatum werden vroeger in Amerika gebruikt voor brood en soep.
In China en Korea wordt Polygonatum nog steeds gebruikt in de traditionele geneeskunde en thee.
Wil je een woodland-border in de tuin? Polygonatum combineert mooi met ondermeer Hosta’s, Brunnera en Uvularia.
©
Alle foto’s afkomstig van kwekerij Jan Spruyt – Van der Jeugd, tenzij anders vermeld.
2 foto’s van Polygonatum commutatum in de tuin van Jan en Anne.
Op de onderste foto komt de plant net in volle groei, op de bovenste foto zie je hem in bloei.